Okuluŋŋamya obulumi bw'ensingo

• Okukaddiwa kw’amagumba g’ensingo

• Endwadde ez’omusaayi nga arthritis

Okumanya ensibuko y’obulumi bw’ensingo kisobola okuyamba mu kusalawo engeri esinga okuba ennungi ey’okubujjanjaba.

Bubonero ki obulaga nti olina obulumi bw’ensingo?

Obulumi bw’ensingo busobola okweyoleka mu ngeri ez’enjawulo, naye obubonero obukulu mulimu:

• Obulumi obw’amaanyi mu kitundu ky’ensingo

• Obuzibu mu kukyusa omutwe oba okuguvunika

• Okuwulira obukakanyavu mu misiya gy’ensingo

• Obulumi obugenda mu mikono oba mu ngalo

• Okulumwa omutwe ennyo oba okuwulira nga omutwe guzitoowerera

• Okusooba okumala ekiseera ekiwanvu

Bw’oba olina obubonero buno okumala ennaku ezisukka mu bbiri oba ssatu, kirungi okunoonya obuyambi bw’omusawo.

Ngeri ki ez’enjawulo ez’okujjanjaba obulumi bw’ensingo?

Waliwo engeri nnyingi ez’okujjanjaba obulumi bw’ensingo, nga zino zisinziira ku bukulu bw’obulumi n’ensonga ezibuleetedde. Ezimu ku ngeri zino mulimu:

• Okuwummula n’okweewala emirimu egiyinza okwongera obulumi

• Okukozesa ebiwoowo ebiyamba okukendeza ku bulumi n’okuzimba

• Okukola eby’okuzannya ebirungi eby’ensingo n’emikono

• Okufuna obujjanjabi bw’omubiri (physiotherapy)

• Okukozesa ebyuma ebiyamba okukuuma ensingo mu mbeera ennungi

• Okufuna obujjanjabi bw’okukuba amasanda (massage therapy)

• Okukozesa eddagala elikendeza ku bulumi n’okuzimba

Mu mbeera ey’obulumi obw’amaanyi oba obutagenda, omusawo asobola okuwa amagezi ag’okukola okulongoosa oba okukozesa engeri endala ez’okujjanjaba.

Ngeri ki ez’okwewala obulumi bw’ensingo?

Okwewala obulumi bw’ensingo kirungi okusinga okubujjanjaba. Wano waliwo ebimu by’osobola okukola:

• Kozesa entebe ennungi era etegekeddwa bulungi bw’oba okola ku kompyuta

• Kozesa ekyuma ekiyamba okukuuma ensingo mu mbeera ennungi bw’oba otudde okumala ekiseera ekiwanvu

• Weewale okukozesa essimu okumala ebanga ddene nga togisse mu ngeri ennungi

• Kozesa kitanda ekituufu era ekirungi

• Kola eby’okuzannya ebiyamba okugumya emikono n’ensingo buli lunaku

• Laba nti olya emmere etegekeddwa bulungi era erimu ebirisa ebituufu

• Funa ebiseera eby’okuwummula okuva ku mirimu egy’okukuba ku kompyuta

Okukola bino kisobola okuyamba nnyo mu kwewala obulumi bw’ensingo n’okukuuma obulamu bw’ensingo obulungi.

Ddi lw’olina okunoonya obuyambi bw’omusawo olw’obulumi bw’ensingo?

Newankubadde obulumi bw’ensingo obunji busobola okujjanjabibwa awaka, waliwo embeera ezeetaaga okunoonya obuyambi bw’omusawo mangu. Zino mulimu:

• Obulumi obw’amaanyi oba obutagenda oluvannyuma lw’okujjanjaba awaka okumala wiiki emu oba bbiri

• Obulumi obugenda mu mikono oba mu magulu

• Obuzibu mu kutambula oba okukozesa emikono

• Obuzibu mu kuwulira oba okulaba

• Obulumi obugenderako n’omusujja

• Obukosefu obw’amangu obuvudde mu bufubutuki bw’emmotoka oba okugwa

Mu mbeera zino, kikulu nnyo okunoonya obuyambi bw’omusawo amangu ddala.

Mu bufunze, obulumi bw’ensingo kisoboka okubujjanjaba era n’okubwewala. Okumanya ensonga ezibuleetera, engeri y’okubuzuula, n’engeri ez’enjawulo ez’okubujjanjaba kisobola okuyamba okutumbula obulamu bw’ensingo n’okwewala obuzibu obw’oluberera. Jjukira nti obulamu bw’ensingo bwe kimu ku bintu ebikulu ennyo mu bulamu bw’omuntu yenna, n’olw’ekyo kikulu nnyo okubufaako.

Ebbaluwa ey’okwegendereza: Ekitundu kino kya kuwa kumanya kwokka era tekisaana kutwala nga amagezi ga ddokita. Tusaba obuuze omusawo akugumirizibwa olw’okuluŋŋamizibwa n’obujjanjabi obukwata ku mbeera yo.